Meme Kanseri Risk Faktörleri

Herhangi bir hastalığa yakalanma şansını arttıran etkene risk faktörü denmektedir. Meme kanseri için de bir çok risk faktörü mevcuttur. Bunlardan bazıları hayat tarzı değişiklikleri ve uygulamalarla değiştirilebilirken, bazıları değiştirilemez. Örneğin kadın olmak meme kanseri için bir risk faktörüdür ve değiştirilemez.BRCA-1 ve BRCA-2 gen mutasyonu ve diğer genetik mutasyonlar, ailede meme kanseri olması, yaş, atipik proliferatif meme lezyonlarının varlığı, erken adet olma ve geç menapoza girme gibi durumlar kişinin değiştiremeyeceği meme kanseri risk faktörleridir. Bununla birlikte doğum kontrol haplarının kullanımı, menapoz tedavisinde kullanılan ilaçlar, çocuk sahibi olma yaşı ve emzirme durumu, aşırı kilo ve alkol kullanımı gibi meme kanseri risk faktörleri değiştirilerek meme kanserine yakalanma riski azaltılabilir.

30 yaş sonrası kadın

Hiç çocuğu olmayan veya 30 yaşından sonra çocuk sahibi olan kadınlarda meme kanseri riski biraz daha fazladır. Meme dokusu anne karnında gelişmeye başlamakta ergenlik döneminde hız kazanarak olgunluğa ulaşmaktadır. Fakat tam olarak gelişimini ancak emzirme döneminde tamamlamaktadır. Yapılan çalışmalar göstermiştir ki, 30 yaşından sonra anne olan ve emziren kadınlarda meme gelişimi daha ileri yaşlarda tamamlandığı için meme kanseri riski daha fazladır. Bu durum gelişmiş toplumlarda anne yaşının büyümesi nedeniyle bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır.

dogum kontrol hapı

Bir diğer değiştirilebilir risk faktörü, doğum kontrol haplarının veya yine doğum kontrolü amacıyla kullanılan ve 3 ayda bir uygulanan progesteron içeren doğum kontrol iğnelerinin kullanımıdır. Yapılan çalışmalarda doğum kontrol haplarının kullanımının meme kanseri riskini arttırdığı vurgulanmaktadır. Bununla birlikte bu ilaçların kullanımı bırakıldıktan 10 sene sonra meme kanseri riskinde artış sıfırlanmaktadır. İğne şeklinde kullanılan doğum kontrol ilaçları içinde aynı durum geçerlidir ve bu ilaçları kullanımı bırakıldıktan 5 sene sonra risk artışı azalmaktadır.

menopoz

Menapoz belirtilerini azaltmak ve menapozun neden olduğu kemik erimesi tedavisi için östrojen içeren ilaçlar uzun yıllar kullanılmıştır. Fakat zaman içinde bu ilaçların (özellikle östrojen ve progesteron içeren) hem meme kanseri riskini hem de meme kanserinden ölüm riskini arttırdığı gösterilmiştir.

Özellikle menapoz sonrası aşırı kilo meme kanseri için bir risk faktörüdür. Menapoz öncesi vücutta östrojenin asıl kaynağı yumurtalıkladır ve yağ dokusu az miktarda östrojen üretmektedir. Menapoz sonrası östrojenin ana kaynağı vücut kitlesi olmaktadır. Aşırı kilolu olan dolayısıyla fazla yağ kitlesine sahip olan kadınlarda artmış östrojen seviyelerine bağlı artmış meme kanseri riski mevcuttur.