Bu işlem meme kanseri tanısı alan hastalarda, ameliyat öncesi muayene veya görüntüleme yöntemleri ile koltuk altında lenf düğümü metastazı olmadığı düşünülen hastalara uygulanabilir.

Teorik olarak meme kanserleri meme içindeki lenf kanalları ile öncelikle koltuk altında bir veya bir kaç lenf düğümüne yayılır. Bu lenf düğümlerine nöbetçi lenf düğümü adı verilir.

Bu işlem sırasında sadece nöbetçi lenf düğümlerinin saptanarak çıkarılması hedeflenmektedir. Sentinel lenf bezi biyopsi uygulamasında amaç meme kanserinin yayılma ihtimali olan ilk lenf bezlerini bularak, ameliyat sırasında bunlarda kanser metastazı olup olmadığını değerlendirmek ve kanser yoksa koltuk altındaki lenf bezlerini gereksiz olarak çıkarmamaktır.

Bu lenf bezlerinin bulunması için meme başı çevresinden deri içine yapılan mavi boya veya radyoaktif madde işaretlemesi gereklidir.İşaretleme sırasında kullanılan mavi boya veya radyoaktif maddenin özelliği sadece lenf kanalları ile taşınmasıdır. Bu sayede koltuk altındaki nöbetçi lenf düğümlerine taşınır.

Eğer meme koruyucu cerrahi yapılacaksa koltuk altında ayrı bir kesiden, mastektomi yapılacaksa mastektomi kesisinin dış kısmından koltuk altındaki yağlı dokuya ulaşılarak nöbetçi lenf düğümleri bulunur.

Mavi boya kullanılan hastalarda, lenf düğümü mavi boyanmıştır. Radyoaktif madde kullanılan hastalarda ise özel aletler yardımı ile lenf düğümü bulunur ve çıkarılır.

Cerrahi sırasında bu lenf düğümleri patolojiye gönderilerek kanser metastazı açısından değerlendirilmesi istenir. Kanser metastazı yoksa ek bir cerrahi işleme gerek yoktur. Kanser metastazı var ise aksiller lenf bezi çıkarılması işlemi yapılır. Bazı vakalarda bu hızlı patolojik inceleme sırasında karar verilemeyebilir. Bu durumda daha sonra çıkacak patoloji sonucuna göre karar vermek gerekir ve bazen ikinci bir cerrahi işlem gerektirebilir.

Nöbetçi lenf bezi çıkarılması sonrasında çoğu zaman bu bölgeye silikon-plastik tüp yerleştirmeye gerek yoktur.